Małe i duże wędrówki pieśni
Rozwinięcie
Zapoznanie uczniów z zagadnieniami dotyczącymi pieśni ludowych, rolą terenowych badaczy pieśni, dzięki którym nagrywa się i notuje utwory
W skrócie
Zajęcia będą głównie polegały na omawianiu zagadnień związanych z przekazem ustnym pieśni, a także tworzeniem wariantów tekstowych i melodycznych
Obszary tematyczne/słowa kluczowe
pieśń ludowa, muzyka tradycyjna, etnomuzykolog, badacz terenowy, folklorysta informator – wykonawca, lokalny muzyk, podział pieśni na obrzędowe, powszechne, zawodowe
Podstawa programowa
edukacja regionalna, muzyka, wiedza o kulturze
Jakie umiejętności zdobędą uczestnicy
Uczestnicy:
- znają zagadnienia związane z pieśnią ludową
- rozumieją proces jej powstawania, notowania i nagrywania
- rozpoznają typy pieśni ze względu na tematykę
Metody i formy pracy
dyskusja, praca w grupach, prezentacja, słuchanie materiałów muzycznych, ćwiczenia grupowe bądź indywidualne
Jak to zrobić
Wprowadzenie: otwarta dyskusja z przykładowymi pytaniami: czym jest pieśń ludowa ? jak można klasyfikować pieśni?
Omówienie tematu:
- przedstawienie schematu z podziałem pieśni (materiały dla nauczyciela)
- omówienie każdego rodzaju pieśni: powszechnych, zawodowych, obrzędowych (materiały dla nauczyciela)
- odpowiedź na pytanie kim jest badacz terenowy na przykładzie Adolfa Dygacza i Oskara Kolberga
Słuchanie materiałów muzycznych: odtwarzanie i omawianie przykładowych pieśni na bazie dołączonych do lekcji nagrań MP3 lub dowolnego wyboru pieśni ze strony zespolyspiewacze.pl.
Przykładowo można posłuchać:
- pieśni powszechnej Mamo moja, mamo z Koła Gospodyń Wiejskich z Góry Siewierskiej ( obecnie jest to zespół Górzanki z gminy Psary, który można znaleźć na stronie zespolyspiewacze.pl) nagranej przez Adolfa Dygacza 15.08.1969 - śpiewa Anna Całka
- pieśni obrzędowej Nasz gaik zielony z Siemoni (gmina Bobrowniki) nagranej przez Adolfa Dygacza 27.12.1965 - śpiewa Władysława Kusiowa
- przykład pieśni zawodowej Jestem ja hutnik sosnowski z Sosnowca nagranej przez Adolfa Dygacza 30.01.1968 - śpiewa Józef Czechowski
Ćwiczenie indywidualne / grupowe
Nauczyciel odtwarza ponownie przykłady muzyczne, które zawiera lekcja. Zadaniem uczniów jest rozpoznanie, czy jest to pieśń obrzędowa, powszechna czy zawodowa, a także omówienie cech charakterystycznych dla usłyszanego utworu.
Ścieżkę dźwiękową można dowolnie zmieniać i urozmaicać korzystając z pieśni regionalnych.
Czego potrzebujemy
komputer, głośniki
Materiały do pobrania
- Materiały dla nauczyciela.
- Pliki MP3.
- Okładka i rękopis Adolfa Dygacza.
Źródła internetowe
- teksty i pliki MP3 z nagraniami zespołów śpiewaczych z gminy Psary ze strony zespolyspiewacze.pl
- teksty i pliki MP3 z nagraniami - Muzeum Etnograficzne w Chorzowie
- teksty pieśni zebranych przez Adolfa Dygacza - Śląska Biblioteka Cyfrowa
- teksty i melodie pieśni na stronie Instytutu im. Oskara Kolberga - Elektroniczny Indeks Folkloru Muzycznego
Autorki
Agata Hofelmajer-Roś, Agata Krajewska
Licencje
Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe