Lekcja 4

Małe i duże wędrówki pieśni

Rozwinięcie

Zapoznanie uczniów z zagadnieniami dotyczącymi pieśni ludowych, rolą terenowych badaczy pieśni, dzięki którym nagrywa się i notuje utwory

W skrócie

Zajęcia będą głównie polegały na omawianiu zagadnień związanych z przekazem ustnym pieśni, a także tworzeniem wariantów tekstowych i melodycznych

Obszary tematyczne/słowa kluczowe

pieśń ludowa, muzyka tradycyjna, etnomuzykolog, badacz terenowy, folklorysta informator – wykonawca, lokalny muzyk, podział pieśni na obrzędowe, powszechne, zawodowe

Podstawa programowa

edukacja regionalna, muzyka, wiedza o kulturze

Jakie umiejętności zdobędą uczestnicy

Uczestnicy:

  • znają zagadnienia związane z pieśnią ludową
  • rozumieją proces jej powstawania, notowania i nagrywania
  • rozpoznają typy pieśni ze względu na tematykę

Metody i formy pracy

dyskusja, praca w grupach, prezentacja, słuchanie materiałów muzycznych, ćwiczenia grupowe bądź indywidualne

Jak to zrobić

Wprowadzenie: otwarta dyskusja z przykładowymi pytaniami: czym jest pieśń ludowa ? jak można klasyfikować pieśni?

Omówienie tematu:

  • przedstawienie schematu z podziałem pieśni (materiały dla nauczyciela)
  • omówienie każdego rodzaju pieśni: powszechnych, zawodowych, obrzędowych (materiały dla nauczyciela)
  • odpowiedź na pytanie kim jest badacz terenowy na przykładzie Adolfa Dygacza i Oskara Kolberga

Słuchanie materiałów muzycznych: odtwarzanie i omawianie przykładowych pieśni na bazie dołączonych do lekcji nagrań MP3 lub dowolnego wyboru pieśni ze strony zespolyspiewacze.pl.

Przykładowo można posłuchać:

  • pieśni powszechnej Mamo moja, mamo z Koła Gospodyń Wiejskich z Góry Siewierskiej ( obecnie jest to zespół Górzanki z gminy Psary, który można znaleźć na stronie zespolyspiewacze.pl) nagranej przez Adolfa Dygacza 15.08.1969 - śpiewa Anna Całka
  • pieśni obrzędowej Nasz gaik zielony z Siemoni (gmina Bobrowniki) nagranej przez Adolfa Dygacza 27.12.1965 - śpiewa Władysława Kusiowa
  • przykład pieśni zawodowej Jestem ja hutnik sosnowski z Sosnowca nagranej przez Adolfa Dygacza 30.01.1968 - śpiewa Józef Czechowski

Ćwiczenie indywidualne / grupowe

Nauczyciel odtwarza ponownie przykłady muzyczne, które zawiera lekcja. Zadaniem uczniów jest rozpoznanie, czy jest to pieśń obrzędowa, powszechna czy zawodowa, a także omówienie cech charakterystycznych dla usłyszanego utworu.

Ścieżkę dźwiękową można dowolnie zmieniać i urozmaicać korzystając z pieśni regionalnych.

Czego potrzebujemy

komputer, głośniki

Materiały do pobrania

  1. Materiały dla nauczyciela.
  2. Pliki MP3.
  3. Okładka i rękopis Adolfa Dygacza.

Źródła internetowe

Autorki

Agata Hofelmajer-Roś, Agata Krajewska

Licencje

Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe